Nhằm đánh giá kết quả thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình sản xuất cam Nam Đông đạt tiêu chuẩn VietGAP” trên địa bàn huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế với mục tiêu hoàn thiện quy trình trồng mới và sản xuất cam Nam Đông an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP cho các hộ nông dân tham gia dự án, từ đó, nhân rộng mô hình tại các địa phương có điều kiện thời tiết tương tự, ngày 28/02/2023, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Viện Khoa học Kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ tổ chức Hội thảo Khoa học “Đánh giá hoàn thiện quy trình sản xuất cam Nam Đông thời kì kinh doanh đạt tiêu chuẩn VietGAP và quy trình trồng cam Nam Đông thời kì kiến thiết cơ bản theo tiêu chuẩn VietGAP phù hợp điều kiện Nam Đông”.

TS. Phạm Văn Linh - Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ và ThS. Lê Văn Anh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế đồng chủ trì Hội thảo

Cam Nam Đông là giống cam trồng lâu đời ở huyện Nam Đông, được xem là cây cho thu nhập cao đối với kinh tế vườn của huyện Nam Đông. Năm 2019, Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp Giấy chứng nhận “Nhãn hiệu tập thể” cho cam Nam Đông theo Quyết định số 84952/QĐ-SHTT ngày 30/9/2019.

Với những thuận lợi đó, cùng với điều kiện khí hậu rất thích hợp, nhiều năm trở lại đây, diện tích trồng cam trên địa bàn huyện ngày càng được mở rộng. Tuy nhiên, các hộ áp dụng theo khả năng tự hiểu biết của bản thân hoặc học hỏi kinh nghiệm nhau, nên việc ứng dụng kỹ thuật chưa khoa học. Theo báo cáo của đơn vị chủ trì, việc phát triển cây cam ở Nam Đông còn thiếu tính bền vững, chưa đáp ứng với tiềm năng sản suất. Bên cạnh đó, chất lượng các vườn cam không đồng đều, mẫu mã chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường dẫn đến việc liên kết sản xuất và tiêu thụ với doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn. Trước thực trạng này, chính quyền địa phương tích cực hỗ trợ người trồng mở rộng diện tích, tiến tới xây dựng mô hình sản xuất cam Nam Đông đạt tiêu chuẩn VietGap hướng bền vững, có hiệu quả cao theo chuỗi giá trị.

                                                           Cam Nam Đông

Để đáp ứng nhu cầu thực tiễn của địa phương cũng như giúp người dân cải tiến phương thức quản lý, canh tác tiến bộ theo tiêu chuẩn VietGAP để tạo ra sản phẩm có chất lượng, có thương hiệu uy tín, từ đó nâng cao lợi nhuận và chuỗi giá trị cho người sản xuất, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Trung Bộ chủ trì thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình sản xuất cam Nam Đông đạt tiêu chuẩn VietGAP” từ tháng 02/2021 đến tháng 01/2024 với mục đích hoàn thiện được quy trình và xây dựng mô hình sản xuất cam Nam Đông tại huyện Nam Đông (thời kì kinh doanh và thời kì kiến thiết cơ bản) theo tiêu chuẩn VietGAP. Dự án tập trung vào các nhóm giải pháp như: quy hoạch vùng trồng; tập trung đầu tư cải tạo, chăm sóc, mạnh dạn phá bỏ các cây già cỗi, sâu bệnh, còi cọc để trồng mới thay thế bằng giống chất lượng cao, sạch sâu bệnh; áp dụng tiến bộ khoa học và kỹ thuật vào trồng trọt nhằm tăng năng xuất và sản lượng cây trồng. Theo đó, mục tiêu cụ thể của dự án là xây dựng thành công mô hình 05 ha sản xuất cam Nam Đông, đạt tiêu chuẩn VietGAP, với năng suất đạt 12-15 tấn/ha; xây dựng thành công mô hình 03 ha trồng và chăm sóc cam Nam Đông thời kỳ kiến thiết cơ bản theo hướng VietGAP; hoàn thiện 02 quy trình trồng mới và sản xuất cam Nam Đông an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP cho các hộ nông dân tham gia dự án tại huyện Nam Đông; đăng ký giấy chứng nhận sản xuất quả an toàn đạt tiêu chuẩn VietGAP; bộ hồ sơ nội bộ theo dõi mô hình thời kỳ kiến thiết cơ bản theo hướng VietGAP; đào tạo, tập huấn kỹ thuật, nâng cao trình độ cho cán bộ kỹ thuật viên cơ sở và người nông dân vùng thực hiện dự án và từ đó có thể nhận rộng mô hình tại các địa phương có điều kiện thời tiết tương tự. Sự thành công của dự án được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích về kinh tế và xã hội cho địa phương theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

Th.S Đặng Văn Cung- phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển nông nghiệp Huế- Viện KHKTNN Bắc Trung Bộ trình bày báo cáo

Tại Hội thảo, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết đã xây dựng thành công mô hình thực nghiệm sản xuất gồm mô hình 03 ha trồng và chăm sóc cam Nam Đông thời kì kiến thiết cơ bản theo tiêu chuẩn VietGAP; Mô hình 05 ha trồng cam Nam Đông đạt tiêu chuẩn VietGAP có sản phẩm an toàn, năng suất cao hơn 40,8% so với mô hình đại trà cây cam Nam Đông cùng tuổi; Thành lập được Tổ sản xuất cam Nam Đông theo tiêu chuẩn VietGAP tại địa phương; Thiết lập hồ sơ đăng ký theo quy định của Tổ chức chứng nhận VietGAP được chỉ định,...

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện 02 quy trình sản xuất cam Nam Đông thời kì kinh doanh đạt tiêu chuẩn VietGAP và quy trình trồng, chăm sóc cây cam Nam Đông thời kì kiến thiết cơ bản theo tiêu chuẩn VietGAP tại huyện Nam Đông. 02 quy trình được xây dựng trên các kết quả thực nghiệm, đảm bảo khoa học, phù hợp với thực tiễn của địa phương.

Theo ThS. Lê Văn Anh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế, việc xây dựng 02 quy trình sản xuất cam Nam Đông thời kì kinh doanh đạt tiêu chuẩn VietGAP và quy trình trồng, chăm sóc cây cam Nam Đông thời kì kiến thiết cơ bản theo tiêu chuẩn VietGAP tại huyện Nam Đông là rất phù hợp với thực trạng, định hướng của địa phương. Trong quy trình cần chú trọng vào khâu chọn sao cho đúng với các tiêu chuẩn của một sản phẩm VietGAP.

Đánh giá về 02 quy trình trên, TS. Phạm Văn Linh - Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ cho biết, các quy trình cơ bản đạt theo yêu cầu. Qua đó, các quy trình áp dụng thành công sẽ đem lại lợi ích thiết thực về kỹ thuật, kinh tế và bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng, người sản xuất và bảo vệ môi trường sinh thái, đồng thời góp phần thay đổi tập quán sản xuất từ truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên các quy trình cần có sự ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu tiến tới làm cơ sở để làm tài liệu hướng dẫn nông dân địa phương trong sản xuất cam Nam Đông cũng như cho các địa phương khác tham khảo, học tập và nhận rộng áp dụng.