Báo cáo tại hội nghị cho thấy, ước tính, tổng diện tích thiệt hại do hạn hán thời gian qua tại một số vùng Bắc Trung Bộ khoảng 49 nghìn ha. Mặc dù gặp nhiều khó khăn do hiện tượng El-nino gây ra từ đầu năm như: hạn hán nghiêm trọng ở nhiều nơi, lũ lụt xảy ra thường xuyên, nhưng nhờ tập trung chỉ đạo của các ngành từ Trung ương đến địa phương và chủ động của bà con nông dân trong ứng phó diễn biến bất thường của thời tiết nên nhìn chung vụ đông xuân 2014-2015 và vụ mùa năm 2015 thắng lợi.

Vụ lúa mùa và hè thu năm 2015, diện tích tại các tỉnh phía Bắc đạt khoảng 1 triệu 300 nghìn ha, trong đó chủ yếu là vụ mùa. Năng suất bình quân hè thu đạt 50,3 tạ/ha, tăng 0,9%, sản lượng đạt 795 nghìn tấn. Về lúa mùa, mặc dù diện tích giảm, nhưng sản lượng tăng 0,2 tạ/ha so với cùng kỳ năm ngoái, ước đạt 52 tạ/ha, sản lượng hơn 5 triệu 700 nghìn tấn, giảm 50 nghìn tấn so với 2014. Điểm nổi bật trong vụ hè thu, vụ mùa vừa qua là tỷ lệ diện tích lúa chất lượng cao tăng nhanh, bền vững, phù hợp với đính hướng tái cơ cấu ngành lúa gạo của ngành.

Ông Ma Quang Trung - Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và PTNT

Trước nhận định tác động tiêu cực của hiện tượng El-nino tiếp tục kéo dài đến năm 2016, các đại biểu cho rằng, cần chủ động các phương án phương án cấp nước phục vụ sản xuất đông xuân 2015-2016, trong đó xem xét đến biện pháp điều chỉnh cơ cấu cây trồng, vật nuôi và các giải pháp đồng bộ đảm bảo sản xuất có hiệu quả. Tuy nhiên khó khăn lớn nhất hiện nay của các địa phương là đảm bảo cung cấp nước sản xuất nông nghiệp trong điều kiện các hồ chứa thủy lợi, thủy điện đang thiếu hụt nguồn nước so với mọi năm…Ông Mai Chiến Thắng, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa cho biết: Tổng diện tích đất canh tác của Thanh Hóa hiện là 247 nghìn ha, nếu tình hình biến đổi khí hậu và diễn biến thời tiết bất thường thì địa phương có khoảng 40 nghìn ha khó khăn về  nước tưới. Phương châm của tỉnh là chuyển đổi diện tích cây trồng mà lâu nay bị hạn sang các cây trồng có khả năng chịu hạn để đem lại hiệu quả cao hơn so với hiện tại. Đề xuất các Bộ, ngành Trung ương nhất là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ địa phương nâng cấp và cải tạo một số hồ đập để cải thiện khả năng tích nước làm cơ sở cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất hiệu quả hơn.

Kết luận hội nghị, ông Ma Quang Trung, Cục trưởng Cục Trồng trọt nêu rõ: sản xuất đông xuân 2015-2016 trong điều kiện thời tiết ấm các địa phương cần chủ động chuyển đổi cơ cấu, thời vụ, cây trồng. Đồng thời thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết, nguồn nước, nhận định tình hình hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Cục Trồng trọt khuyến cáo, các địa phương cần tuân thủ thời vụ gieo cấy và cơ cấu giống, tránh gieo quá sớm, cấy sớm lúa sinh trưởng nhanh do ấm đầu vụ. Cần đặc biệt lưu ý với những giống lúa mẫn cảm với nhiệt độ thấp… để bố trí khung thời vụ thích hợp đối với từng địa phương và thực hiện đúng quy trình kỹ thuật và hướng dẫn của đơn vị cung ứng giống. Trong đó, trên cơ sở chủ trương chuyển đổi, tái cơ cấu, tiếp tục mạnh dạn chuyển đổi những diện tích lúa kém hiệu quả sang các loại cây trồng ngắn ngày mang lại hiệu quả cao hơn, tránh những loại cây trồng quá phụ thuộc vào nước trời. Ông Trunh nhấm mạnh: Đối với các vùng miền trên cả nước phải có những giải pháp phù hợp với tình hình cụ thể ở mỗi địa phương. Ví dụ như ở các tỉnh phía Bắc là vụ xuân ấm nếu như không tuyên truyền chỉ đạo tích cực kịp thời để nông dân tuân thủ lịch thời vụ có khả năng mất mùa do vụ xuân lớm lúa trỗ vào tháng 2, khi đó thời tiết ấm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản lượng và năng suất, giải pháp ở đây là phải sử dụng giống ngắn ngày và lùi thời gian gieo cấy. Ngoài ra các hồ chứa trong đó có hồ thủy điện phải điều tiết nước hợp lý theo lịch gieo cấy, và thời điểm cây trồng cần nước vừa tiết kiệm nguồn nước tưới nhưng vẫn đem lại hiệu quả cao

Vụ đông xuân 2015 – 2016 toàn miền Bắc dự kiến gieo cấy trên 1 triệu 300 nghìn ha, giảm 19 nghìn ha so với cùng kỳ năm ngoái, năng suất trung bình đạt 60,7 tạ/ha, tăng 0,2 tạ/ha so với năm trước, sản lượng ước đạt gần 8 triệu tấn, giảm 100 nghìn tấn so với vụ đông xuân 2014 – 2015./.

Nguồn: www.mard.gov.vn